سخنگوی سازمان آتش نشانی در توصیه های ایمنی فصل سرما تاکید کرد : اگر تسلط کامل به نصب وسایل گازسوز و شعله دار ندارید بهتر است از افراد متخصص این کار استفاده کنید.
توصیه های ایمنی را در فصل سرما جدی بگیرید
با فرا رسیدن فصل سرما همه هموطنان سعی در راه اندازی وسایل گرمایشی منازلشان دارند. طبیعتا کسانی که از وسایل بدون شعله استفاده می کنند مثل رادیاتو و شوفاژ نه اینکه خطر نداشته باشد ولی به نسبت وسایل گرمایشی دیگر مانند بخاری خطر کمتری دارد.توصیه های ایمنی
وی با اشاره به اینکه رادیاتورها خطر انتشار گاز در منزل ندارند مگر آنکه موتورخانه ها مشکل داشته باشند، تاکید کرد:پکیج و رادیاتور در واحدهای کمتر از ۷۰ متر توصیه نمی شود، در واحدهای بزرگ پکیج وسیله گرمایشی مناسبی است.
در صورتی که واحدهای کوچک قصد استفاده از پکیج را دارند بهتر است از نوع فن دار بوده و خارج ازمحل زندگی نصب شود که خطر تولید گاز در داخل منزل را نداشته باشد. اما درصد بسیاری از هموطنان چه در تهران و چه در شهرستانها از وسایل گرمایشی شعله دار مثل بخاری گازی و نفتی استفاده می کنند که بسیار خطرناک است.
سخنگوی سازمان آتش نشانی تاکید کرد:اگر تسلط کامل به نصب وسایل گازسوز و شعله دار ندارید بهتر است از افراد متخصص این کار استفاده کنید.
افرادی که پکیج دارند هم باید نگران گاز گرفتگی باشند
وی در ادامه با بیان اینکه برخی هموطنان در گذشته از پکیج داخل منازل استفاده می کردند، افزود:بیشتر مشکلات ما نیز از همین منازل نشات می گیرد و افرادی که پکیج دارند هم باید نگران گاز گرفتگی باشند . اگر هموطنان قصد استفاده از وسایل گرمایشی جدید را دارند بهتر است از متخصصان و نمایندگی های آن وسیله گرمایشی جهت نصب استفاده کنند.
سخنگوی سازمان آتش نشانی گفت:ضروری است، هموطنان پیش از راه اندازی وسایل گرمایشی دودکش یا کوره و شیشه وسیله گرمایشی را در صورت نقص تعویض کنند.
وی با تاکید بر اینکه فقط دودکش های گالوانیزه ورق سفید مورد تایید کارشناسان سازمان آتش نشانی است، افزود:به هیچ عنوان از دودکش آکاردئونی، فنری و آلومینیومی استفاده نشود زیرا برای استفاده از وسایل گرمایشی این دودکش ها مناسب نیستند.
سخنگوی سازمان آتش نشانی تاکید کرد:به دلیل خاصیت ارتجاعی دودکش های آکاردئونی منافذی در آن ایجاد می شود که موجب خروج گاز منواکسید کربن شده، همچنین خاصیت ارتجاعی آنها و خاصیت بد نر و مادگی این دودکش ها موجب خروج دودکش ازجای خود و شیوع گاز منو اکسید کربن شود.
برای وسایل گرمایشی شعله دار جای تنفس بگذارید
وی با تاکید بر اینکه استفاده از وسایل گرمایشی شعله دار نیازمند رعایت تمهیداتی است گفت:در هنگام استفاده از وسایل گرمایشی شعله دار ( شعله دار با هر سوختی ) فضایی برای ورود هوا به داخل منزل باز باشد. به طور مثال مقداری لای پنجره باز بوده یا زیر در و لابه لای پنجره ها را کامل نبندند. ملکی در ادامه افزود:دودکش ها باید به صورت قائم و ۹۰ درجه بوده هرچه از ۹۰ درجه کمتر باشد موجب بروز اختلالات در خروج گاز منو اکسید کربن از بخاری است.
از کلاهک H استفاده کنید تا ایمن بمانید
وی با اشاره به اینکه تعدد زانویی کشش آلاینده ها را سخت تر و احتمال نشت گاز را افزایش می دهد تاکید کرد:شیب منفی به هیچ عنوان قابل پذیرش نبوده و حتما باید شیب مثبت و ۹۰ درجه باشد دودکش ها داخل دیوار و تا سطح پشت بام رفته و از ۸۰ تا ۱ متر بالاتر از سطح پشت بام بوده و همچنین از کلاهک اچ در نهایت استفاده شود.
سخنگوی سازمان آتش نشانی با تاکید بر عدم استفاده از سه راهی و دودکش مشترک ،تصریح کرد:استفاده مشترک از این وسایل افزاش گاز گرفتگی را به دنبال دارد.
وی در پاسخ به این سوال که چطور متوجه شویم که دچار گاز گرفتگی شدیم، افزود:شباهت زیاد گاز گرفتگی به سرماخوردگی اولین نشانه مسمومیت با این گاز است، سردرد و سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ، درد در قفسه سینه ، ناحیه شکمی و اگر باز هم جلوتر رود، احساس دوبینی و دو گانگی در رفتار و به شماره افتادن تنفس ، اختلال درتصمیم گیری و حرکت و بازهم اگر در محل بماند و منبع گاز Co وجود داشته باشد و به آن اهمیت ندهند حالت بیهوشی و غش ایجاد و فرد واردمرحله کما و سپس فوت می شود.
وی با در پاسخ به این سوال که با فرد گاز گرفته چطور برخورد کنیم؟ گفت:بهترین روش انتقال وی به فضای آزاد و دوری از محیط آلوده به گاز CO است سپس باز کردن در و پنجره را و خاموش کردن وسایل گازسوز و شعله دار است .
سخنگوی سازمان آتش نشانی در ادامه یادآور شد:برخی اوقات افراد به هنگام ورود به منزل متوجه سنگینی هوا می شود حتما این مسئله را جدی بگیرید. با خروج دوباره از منزل اگر این حالت برطرف شود باید به یک اختلال در منزل مشکوک شده و سریعا برای برطرف کردن آن اقدام کنید.
عدم نصب صحیح دودکش وسرد بودن آن به هنگام شعله ور بودن وسیله گرمایشی هشدار نقص در آن را به ما می دهد.
وی با اشاره به اینکه هرچه هوا بیشتر به وسیله شعله دار برسد این وسیله ایمن تر خواهد بود خاطر نشان کرد:نصب پکیج داخل منازل زیر ۷۰ متر حتما باید توسط نمایندگی صورت بگیرد وهر وسیله ای که شعله آتش دارد فضایی برای ورود هوا به منزل باز شود.
شوفاژ (سیستم حرارت مرکزی)
در بین وسایل حرارتی، سیستم حرارت مرکزی به علت اتکا بر معیار صرفهجویی در انرژی و کاهش آلودگی هوا برتری دارد.
در این سیستم روی فرآیند تولید گرما کنترل وجود دارد و گرما بدون ایجاد مزاحمت برای مصرف کننده شرایط مناسب و راحتی به وجود میآورد.
۱- در مدارسی که از شوفاژ استفاده میشود حتیالامکان رادیاتورها در بریدگیهای داخل دیوار کار گذاشته شود و در غیراین صورت مجهز به حفاظ شوند.
۲- سرویس به موقع شوفاژ در آغاز فصل سرما دارای اهمیت زیادی بوده و لازم است توسط متخصص تأسیسات انجام گیرد.
۳- استفاده و کاربردهای دیگر از موتورخانه به عنوان انبار و نگهداری کاغذ و اقلامی که آتش زا هستند، خطرناک است .
بخاریهای گازسوز
۱- این نوع بخاری به طور قطع باید در مدارسی مورد استفاده قرار گیرد که از لولهکشی گاز شهری بهرهمند باشند.
۲- بخاریهای گاز سوز باید ازنوع استاندارد و در نصب هواکش آنها باید نکات ایمنی رعایت شود.
۳- نصب هر گونه لوله گاز در محل رفت و آمد دانشآموزان و یا جاهایی که به صورت میله بارفیکس در هوا عبور داده شده ، ممنوع است.
۴- لولهبخاری روکار در کلاس های درس باید با بست محکم شود.
۵- کلیه بخاریهای گازی باید دارای دودکش مستقل بوده و تا پشت بام ادامه داشته و مجهز به کلاهک باشند.
هر بخاری گازسوزی که دارای سیستم دودکش است باید همراه با کلاهک تعدیل جریان کورهها، کلاهک H شکل نیز کارگذارده شود.
کلاهکهایی که همراه با دستگاه دودکش دار ساخته شده یا به شکل پیوسته با آن ارسال شدهاند باید همانطوری که سازنده دستگاه مشخص کرده بدون تغییر در آن کار گذاشته شود.
۶- کلیه بخاریها باید دارای دودکش فلزی بوده و به وسیله پیچ و رولپلاک به زمین متصل
شوند.
استفاده از بخاریهای دیواری با شعله مستقیم و بخاریهای فاقد دودکش در مدارس ممنوع است.
۷- دستورالعمل روشن و خاموش کردن بخاری به طور واضح روی بخاری نصب شود، در این دستورالعمل تأکید شود فاصله بین خاموش شدن و روشن کردن مجدد باید حداقل ۵ دقیقه باشد.
۸- استفاده از انواع بخاریهای گازسوز به وسیله سیلندر و همچنین اجاق و روشنایی پیک نیک به منظور ایجاد گرما و روشنایی در کلاس و آموزشگاه اکیداً ممنوع است.
۹- تغییر و جا به جایی هر وسیله گازسوز تحت نظارت مؤسسات مورد تأیید شرکت ملی گاز مجاز میباشد.
۱۰- در پایان فصل زمستان بخاریها باید به دقت تمیز شده و برای استفاده بعد در جای مناسبی نگهداری شود.
۱۱- بررسی و کنترل دودکش، شیرقطع کن، روشن و یا خاموش بودن بخاریها توسط نیروی خدمتکار آموزشگاهها روزانه قبل از ورود و بعد از خروج دانشآموزان الزامی است.
۱۲- گرمای حاصل از سوخت بخاریها حدود ۱۸ الی ۲۱ درجه سانتیگراد و درجه رطوبت کلاس نباید کمتر از ۳۰ درصد باشد زیرا استنشاق هوای کاملاً خشک و دودآلود برای تنفس زیانآور و نامطبوع است.
۱۳- به توصیهها و دستورالعملهای شرکت ملی گاز و سازمان آتشنشانی باید توجه و عمل شود.
۱۴- در صورت استفاده از بخاری حتیالامکان باید اطراف آن با حفاظ فلزی مناسب و مطمئن پوشانیده شود تا دانشآموزان به بخاری دسترسی نداشته باشند و نتوانند سوخت آن را کم یا زیاد نمایند.
۱۵- از اخذ انشعابات فرعی از شبکه لوله کشی گاز خودداری شود، زیرا از هر شیر گاز تنها یک وسیله گازسوز با استفاده از شیلنگ مخصوص مجهز به بست مناسب و حداکثر طول ۵/۱ متر میتواند تغذیه کند.
۱۶- مدارهای تغذیه کننده وسایل گازسوز توسط افراد آگاه به مسایل ایمنی (دارای مجوز رسمی از شرکت ملی گاز) از لحاظ اطمینان و عدم نشتی گاز مورد آزمایش دورهای قرار گیرد.
توجه: توصیههای ایمنی هنگام نشت گاز
۱- فوراً شیر اصلی گاز را ببندید و از دست زدن به کلید برق و هر وسیله برقی که ایجاد جرقه نماید جداً خوداری نمایید.
۲- دانشآموزان را با نظم و ترتیب از محل آلوده به گاز خارج کنید و در و پنجرههای کلاسها را با استفاده از دستمال خیس شده باز نمایید (جهت جلوگیری از جرقه حاصل از الکتریسته ساکن).
۳- چنانچه کنتور برق در فضای آلوده به گاز قرار نداشته باشد برق را از فیوز برق اصلی قطع کنید.
۴- در صورت مشاهده هر گونه اشکال در سیستم بخاریهای گازسوز باید در اسرع وقت پست امداد گازرسانی در جریان قرار گیرد.
بخارهای نفت سوز
۱- بخاریهای نفت سوز باید از انواع جدید و با پوشش محافظ کوره بوده و استفاده از بخاریهای بدون محافظ ممنوع است.
۲- از بخاریهای نفت سوز دارای شیر تنظیم (کاربراتور) استفاده شود.
۳- بخاری در مکان مناسب و با توجه به وسعت کلاس نصب شود، به طوری که فاصله بخاری تا – دانشآموزان کمتر از ۲۵/۱ متر نباشد تا از ایجاد خطرات ناشی از آتش سوزی، سوختگی و مسمومیت با گازهای حاصل از سوخت بخاری جلوگیری گردد.
۴- دودکش بخاری در صورت امکان مستقیم بوده و لولهها و زانوهای متعددی نداشته باشد.
۵- محل اتصال لوله بخاری به دودکش اصلی صاف و بدون درز باشد تا عمل مکش هوا به آسانی انجام گیرد.
۶- لازم است انتهای هر دودکش یا لوله تهویه به کلاهک مجهز شود و این کلاهک باید به نحوی ساخته شود که از ورود باد و ایجاد جریان معکوس هوا در لوله و نیز داخل شدن باران و برف و پرندگان جلوگیری شود. (کلاهکهای H شکل)
۷- لولههای دودکش باید تمیز و بدون کربنهای نسوخته و آزاد که به شکل دوده به جدار داخلی لوله میچسبد، باشد لذا قبل از نصب بخاری باید از بازبودن مسیر دودکش اطمینان حاصل شود.
۸- دستورالعمل روشن و خاموش کردن و روشن کردن مجدد باید حداقل ۵ دقیقه باشد.
۹- استفاده از وسایلی نظیر علاء الدین و بخاریهای بدون حفاظ و تویست جهت تأمین گرما غیرمجاز است.
۱۰- بخاریهای نفتی باید همه ساله قبل از نصب و استفاده سرویس شود.
۱۱- نگهداری سوخت بخاریهای نفت سوز در داخل ساختمان ممنوع است و حداکثر سوخت مصرفی نگهداری شده در فضای باز مدرسه ۲۲۰ لیتر میباشد و در صورت نیاز بیشتر باید مخزن سوخت یا در زمین دفن و یا کاملاً با مصالح ساختمانی دوربندی و مجزا شود.
۱۲- بندهای ۱۳،۱۲ و ۱۴ (ب) در مورد استفاده از بخاریهای نفت سوز نیز لازمالاجرا است.
ایمنی در تأسیسات الکتریکی
۱- سیستم برق محل، بازنگری و ضوابط ایمنی در اجزای شبکه برق اعم از کابل کشی، فیوزها، کلیدها، پریزها، روشناییها و جعبههای تقسیم دقیقاً رعایت شود.
۲- سیم کشیهای محل اعم از روکار و توکار باید در داخل لولههای مخصوص سیمکشی یا با استفاده از کابلهای مقاوم انجام شود.
۳- درسیم کشی با استفاده از لوله برای انشعابات خمها، زانوها، سه و چهار راهها و… باید از وسایل و متعلقات استاندارد و مخصوص هر لوله استفاده شود، جعبههای زیر کلید و پریز و دیگر متعلقات مشابه در سیم کشیهای توکار باید با نوع لولهکشی و کلید و پریزهای مورد استفاده همگونی داشته باشد.
۴- تابلوهای دست ساز و غیراستاندارد مدرسه باید جمع آوری و به جای آن از تابلوهای استاندارد استفاده شود.
۵- فیوزهای برق بایستی متناسب با آمپر مصرفی و از نوع اتوماتیک حساس انتخاب و نصب شود.استفاده از فیوزهای تقویت شده خودداری شود.
۶ – اتصال دو سر سیمها و مفصل بندیها باید با استفاده از ترمینالهای پیچی انجام شود و در صورت استفاده از سیمهای افشان باید ابتدا با لحیم کاری یکپارچه و پس از آن با استفاده از ترمینال مخصوص به هم متصل شوند.
۷ – روشناییهای محل باید دارای قاب و حفاظ ایمنی مناسب باشند.
۸- کلیدها، پریزها و جعبههای تقسیم مدرسه باید به درپوش مناسب و مقاوم مجهز شود و اتصالات مربوطه کاملاً عایق بندی شود.
۹- کلید و پریزهای معیوب مدرسه تعویض و از نوع استاندارد آن استفاده شود.
۱۰-سیمهای نامناسب و پراکنده محل جمعآوری و به جای آن از کابلهای مناسب و مقاوم استفاده شود.
۱۱- هر یک از دستگاهها و ادوات برقی باید دارای پریز برق مستقل به خود باشد و از اخذ انشعابات متعدد از یک پریز جداً خودداری شود.
۱۲- از اخذ انشعابات فرعی برای مصارف متفرقه و پراکندگی در شبکه برق خودداری شود.
۱۳- استفاده از سیمها و کابلهای مخصوص زیرگچی در تمامی قسمتها فقط به طول ۵/۱ (یک و نیم) متر از محل انشعاب تا مصرف کننده مجاز است.
۱۴- برق مدرسه به هنگام پایان کار روزانه یا عدم کارکرد و ایام تعطیل از تابلو اصلی قطع گردد.
۱۵- از عبور دادن سیم برق از فضای موجود بین سقف شیروانی و سقف اصلی جداً خودداری شود.
۱۶- موتورخانه و آبدارخانه و آشپزخانه و کلیه سالنها به هواکش مناسب مجهز گردد.
۱۷- روشناییهای التهابی پرمصرف مدرسه جمعآوری و برای تأمین نور محیط ترجیحاً از روشناییهای فلورسنت استفاده شود.
۱۸- پیچیدن سیمها به دور هم برای ایجاد اتصال الکتریکی و عایق بندی محل اتصال با نوار چسب الکتریکی ممنوع است.
تدابیر ایمنی و پیشگیری از آتش سوزی (کلی)
۱- از عبور دادن سیم برق و لوله بخاری از قسمتهای چوبی ساختمان خودداری نمایید.
۲- در محلهای نگهداری سوخت و مواد قابل اشتعال (نظیر کاغذ و …) ، ایمنی مخزن سوخت و شبکه برق به دقت توسط متخصصین مربوطه کنترل شود.
۳- نصب کپسولهای آتشنشانی در مدارس و آموزش لازم در مورد به کارگیری آنها به خدمه، کارکنان مدارس و همچنین دانشآموزان ضروری است.
۴- بازرسی و شارژ کپسولهای اطفای حریق در فواصل زمانی معین (هر ساله) توسط شرکتهای معتبر دارای مجوز از آتشنشانی ضروری است.
۵- استفاده از سیستم تهویه مناسب در انبارها و محل نگهداری هر گونه مواد قابل اشتعال ضروری است.
۶- جهت انجام تهویه طبیعی در کلاس هنگام زنگ تفریح پنجرهها را باید باز گذاشت.
توجه داشته باشید که بهترین وسیله گرما زا از دستگاههای حرارت مرکزی (شوفاژ) و تهویه مطبوع است که دارای شرایط ایمنی استاندارد باشند.